...

3 views

पाणवठा....
पाणवठा ....



मी खुपच लहान होतो. घराच्या मागील भागात एक मोकळी जागा आणि त्याच्यापुढे एक पाणवठा होता. हा पाणवठा किती जुना, कसा अस्तित्वात आला याबद्दल कुणालाही पुरेशी माहिती नाही.

लहान असताना या पाणवठ्याला लागुन असलेल्या मोकळ्या जागेत आम्ही विटी दांडु, गोट्या, माचीस, थप्पर, लंगडी. पकडा पकडी असे अनेक खेळ खेळायचो. गावातील कातकरी वाडीतील काही लोक काठीला फास लावुन पाणवठ्याच्या किनारी बेडुक पकडण्यासाठी येतं . खेळ खेळताना कधी कधी किनाऱ्यावर आम्ही जात असू. पण पुढे त्याची खोली जास्त होती आणि चिखलही, त्यामुळे जपुनच उतरत असत. सकाळ संध्याकाळ हा पाणवठा माझ्या नजरेच्या टप्प्यात यायचा. याच पाणवठ्याला लागुन असलेल्या जागेत गवत आणि झाडाझुडपांचीं कमी नव्हती. हा पाणवठा म्हणजे आम्हा मुलांचं एकत्र जमण्याच आणि खेळ मस्ती करण्याचा एकमेव ठिकाण.

इथेच खेळण्यात बालपण जात होते आणि मग ६वी ला असताना बाहेर शिकण्यासाठी मी वसतिगृहात राहावयास गेलो. गावापासून दूर गेल्यामुळें गावात येणं जाणं कमी झालं. कधी गावी गेलो तरीही घरातील मंडळी मला घराबाहेर पडु देत नसत. त्यामुळे मित्रांपासुन कायमचाच दुरावलो. काही वर्षांनी पदवी पुर्ण करून पुन्हा गावी आलो.

आता गावामध्ये बरेच बदल झाले होते. कुडाची घरे जाऊन सिमेंटची पक्की घरे, डांबराच्या रस्त्यांची जागा काँक्रीट ने घेतली होती. गावात जनावरांचे गोठे दिसेनासे झाले होते. गल्लीबोळ पेव्हर ब्लॉक ने सजले होते. जुन्या पाणवठ्याची जागा मात्र अजूनही दुर्लक्षित होती. त्याच्या सभोवती कचरा साचला होता. आजूबाजूचा परिसर एकदमच भकास आणि भयाण वाटत होता. पुर्वी मुलांच्या वावरण्याने गजबजलेला परिसर आता निर्मनुष्य दिसत होता.

ग्रामपंचायतीने हा भाग का बरं विकसित केला नसावा? हा प्रश्न मनात आल्यावाचुन राहिला नाही. एक अविस्मरणीय बालपणं ज्या परिसरात घालवला तो परिसर आता भेसडा, भयानक, दुर्गंधीयुक्त आणि दुर्लक्षित राहणे म्हणजे आश्चर्यकारकच. मन विषन्न होत होतं. आपल्या गोड आठवणींवर आघात व्हावा तसं मनं त्या जागेच्या विचारांनीच सुन्न होत होतं.

घरी गेल्यावर थोड्या विश्रांतीनंतर एक फेरफटका मारला. पूर्वीसारखा तिथे जीव रमत नव्हता आणि त्या पाणवठ्याशिवाय कुठे जावे मनाला पटतही नव्हते. त्या पाणवठ्याविषयी एवढी आसक्ती असण्याचं एकमेव...